Burn-out voorkomen

Een burn-out voorkomen

Stress is een lichamelijke reactie op een positieve of negatieve prikkel, waarbij het lichaam snel extra energie vrijmaakt om extra te kunnen presteren. Als we bijvoorbeeld in het bos een agressief wild zwijn ontmoeten, kunnen we door de stressreactie heel hard wegrennen, of het gevecht aangaan (als we honger hebben). Zodra de klus is geklaard, worden we weer rustig. De fysiologie keert terug naar normale waarden en we herstellen van de inspanningen. Tegenwoordig raken we de hele dag door gestrest van vele kleine positieve en negatieve prikkels. De ene uitdagende situatie volgt de andere. Prestaties leveren terwijl we moe zijn, is ook een vorm van stress. Zonder dat u het merkt, raakt uw vermoeide lichaam geactiveerd alsof u in een stressvolle situatie zit. Dat geeft u de ‘energieboost’ die u nodig hebt. Dat voelt niet als stress, maar is het feitelijk wel. Stress is niet per definitie slecht. In alle gevallen dat het lichaam extra geactiveerd wordt, is er sprake van een soort stress. Dat is geen probleem, mits u ook weer zorgt voor voldoende rust- en hersteltijd. Om gezond en vitaal te blijven moet u ervoor zorgen dat de balans tussen inspanning en herstel in evenwicht is. AIs u langere tijd extra belast wordt (lichamelijk of mentaal) bent u extra geactiveerd. Als er dan geen gelegenheid is om ook extra te herstellen, dan raakt uw lichaam vermoeid en steeds vermoeider. Dit proces noemen we ‘roofbouw’. Als u dag-na-dag zo doorgaat, groeit het hersteltekort. Dit kan leiden tot een burn-out. Het lichaam gaat de ‘turbo-stand’ als ‘normaal’ beschouwen en het wordt steeds lastiger om terug te schakelen naar de oude (rust)toestand. Er vinden veranderingen plaats in het stress-systeem. Zenuwen en hormonen gaan te hard werken, of juist te zwak. Het lichaam krijgt grote moeite met herstellen en men krijgt steeds meer lichamelijke en psychische klachten en kwalen. Herken tijdig de voortekenen van burn-out:

• Lichamelijke klachten: uitputting, vermoeidheid, gespannenheid, hartklachten, zweten, slaapproblemen, hyperventilatie, hoofdpijn, nekpijn etc.
• Cognitieve klachten: aandachts- en concentratieproblemen, vergeetachtigheid, piekeren, moeite met organiseren en plannen, laag werktempo etc.
• Stemmingsklachten: angstklachten, depressieve klachten, geen interesse meer hebben, schuldgevoelens, agressie, geïrriteerdheid, grote schrikachtigheid etc.
• Tenslotte gedragsklachten: een gehaast gevoel, sociaal terugtrekgedrag, uitstelgedrag, impulsief reageren, fouten maken etc.

Door tijdig deze voortekenen te herkennen, kun je een burn-out voorkomen.